Kemoterapinin Uterusa Toksik Etkileri ve Korunma Yöntemleri
Uterine effects of Chemotherapy and Preventive Methods
Received Date : 28 Mar 2023
Accepted Date : 03 Apr 2023
Available Online : 06 Apr 2023
Mehmet Zeki TANERa, Gülnur TAKE KAPLANOĞLUb
aGazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD, Ankara, Türkiye
bGazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Histoloji ve Embriyoloji ABD, Ankara, Türkiye
Doi: 10.24074/tjrms.2023-97020 - Makale Dili: TR
TJRMS. 2023;7(1):21-34
ÖZET
Kanser tedavisinde kullanılan tıbbi ve cerrahi yöntemlerin üreme organlarına zararlı etkileri vardır. Bu etkilere bağlı; infertilite, fertilitede azalma,
abortus, erken doğum eylemi ve erken doğum, düşük doğum ağırlığı, gebelik komplikasyonlarında artış izlenmektedir. Bu konuda üzerinde en
çok durulan ve incelenen gonadal toksisitedir. Buna yönelik uyulması gereken kurallar ve hasta danışmanlığı bilgileri rehberler halinde yayınlanmaktadır.
Uterus üzerine olan etkilerden radyoterapi ayrıntılı olarak incelenmiştir. Ancak kemoterapötik ajanların etkileri , önleme yöntemleri
üzerinde durulmamıştır. Bu derleme makelede, antrasiklin grubu kemoterapötik Doxorubisinin ; bir çok organ ve dokuya özellikle iskelet,
üriner, mide barsak, damar düz kasları düz kaslar ve özellikle kalp kasına olan toksik etkileri, etki mekanizmaları, toksik etki mekanizmaları ve
önleme yöntemleri incelenecektir. Uterin toksisite ayrıntılı incelenecek ve önleme önerileri gözden geçirilecektir.
Anahtar Kelimeler: Antineoplastik birleşik kemoterapi protokolleri; doxorubisin; toksisite; uterus; infertilite; gebelik; gebelik komplikasyonları; önleme ve kontrol; antioksidanlar; egzersiz
ABSTRACT
The treatment modalities of cancer have detrimental effects on reproductive organs and function. The clinical Picture of these effects are; decreased
fertility rate, infertility, abortion, preterm labor and delivery, low birth weight and increased preganancy complications. Gonadal toxicities
are the most investigated and ,regulation and counseiling rules has been settled. There are societies guidelines for prevention and management
of this complications. The effects of radiotherapy on uterus are extensively studied. But, research on effects, prevention and treatment of
chemotherapeutics are scanty. In this review; we aim to evaluate the effects of antacyclins chemothepeuticss, mainly doxorubicin, effects on
uterus, which is higly toxic on several organs, skletal muscle and urinary system, gastrointestinal system, vascular smooth muscles, and especially
on cardiac tissue. The therapeutic and toxic mechanims, and clinical results of their effects on uterus, will be reviewed. Uterin toxicity, preventive
intervention and treatment will be evaluated in detail.
Keywords: Antineoplastic combined chemotherapy protocol; doxorubicin; toxicity; uterus; infertility; pregnancy; pregnancy complications; prevention and control; antioxidants; exercises